Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Ματθαίος, πριν γίνει μαθητής του Κυρίου Ιησού Χριστού, ονομαζόταν Λευίς. Ο πατέρας του λεγόταν Αλφαίος και ήταν από τη Γαλιλαία.
Ο Ματθαίος έκανε το επάγγελμα του τελώνη, και ο Ιησούς τον βρήκε να κάθεται στο τελωνείο έξω από την Καπερναούμ. Και είπε προς αυτόν: «Ἀκολούθει μοι». Ο Ματθαίος, χωρίς καμιά καθυστέρηση, αμέσως τον ακολούθησε. Και όχι μόνο εγκατέλειψε το αμαρτωλό - για την εποχή εκείνη - επάγγελμα του τελώνη, αλλά και με χαρά φιλοξένησε τον Κύριο στο σπίτι του. Εκεί, μάλιστα, ήλθαν και πολλοί τελώνες και άλλοι αμαρτωλοί άνθρωποι, με τους οποίους ο Ιησούς συνέφαγε και συζήτησε. Οι φαρισαίοι, όμως, που είχαν πωρωμένη συνείδηση, όταν είδαν αυτή την ενέργεια του Κυρίου, αμέσως τον κατηγόρησαν ότι συντρώγει με τελώνες και αμαρτωλούς. Ο Ιησούς το άκουσε και είπε εκείνα τα θαυμάσια λόγια: «Οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν» (Ματθαίου, θ' 13). Δηλαδή, λέει ο Κύριος, δεν ήλθα για να καλέσω εκείνους που νομίζουν τους εαυτούς τους δίκαιους, αλλά ήλθα να καλέσω τους αμαρτωλούς, για να μετανοήσουν και να σωθούν.
Στο Ματθαίο οφείλει η Εκκλησία μας το πρώτο κατά σειρά στην Καινή Διαθήκη Ευαγγέλιο, που γράφτηκε το 64 μ.Χ.
Ο Ματθαίος κατά την παράδοση κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αιθιοπία, όπου και πέθανε μαρτυρικά.
Λογοτεχνικός ήρωας, που γνώρισε τη διασημότητα από τη στιγμή που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη κι έγινε ο πρωταγωνιστής της μακροβιότερης σειράς ταινιών στην ιστορία του κινηματογράφου.
Λογοτεχνικός ήρωας, που γνώρισε τη διασημότητα από τη στιγμή που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη κι έγινε ο πρωταγωνιστής της μακροβιότερης σειράς ταινιών στην ιστορία του κινηματογράφου.
Ο Τζέιμς Μποντ γεννήθηκε από την πένα του άγγλου συγγραφέα Ίαν Φλέμινγκ, όταν αυτός αποφάσισε να εγκαταλείψει τον κόσμο των μυστικών υπηρεσιών, να εγκατασταθεί στην εξωτική Τζαμάικα και να ασχοληθεί με το γράψιμο. Έγραψε 12 μυθιστορήματα και δύο συλλογές διηγημάτων με ήρωα τον Μποντ, από το 1953 έως το 1964, που πέθανε. Τα έργα του αυτά κινούνται στο χώρο των μυστικών υπηρεσιών και της διεθνούς κατασκοπίας - χώρο που γνώριζε άλλωστε πολύ καλά - την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Ο ήρωάς του είναι στέλεχος της μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών της Μεγάλης Βρετανίας Secret Intelligence Service (SIS), γνωστής και ως MI6. Φέρει τον βαθμό του πλωτάρχη και τον υπηρεσιακό κωδικό αριθμό 007. Το όνομά του το οφείλει στον αμερικανό ορνιθολόγο Τζέιμς Μποντ, ειδικό στα πουλιά της Καραϊβικής. Ο Φλέμινγκ, που ήταν δεινός παρατηρητής πουλιών και γνώριζε το έργο του, εντυπωσιάστηκε από το «αρσενικό» ονοματεπώνυμο του αμερικανού επιστήμονα και αποφάσισε να βαφτίσει τον ήρωά του Τζέιμς Μποντ.
Ο χαρακτήρας του Μποντ είναι η επιτομή πολλών πρακτόρων και κομάντο, που γνώρισε ο Φλέμινγκ, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σίγουρα έχει αντλήσει στοιχεία από τον αδελφό του Πίτερ Φλέμινγκ, που πολέμησε στη Νορβηγία και την Ελλάδα, αλλά και από τον ρωσοεβραίο τυχοδιώκτη και πράκτορα Σίντνεϊ Ράιλι. O Φλέμινγκ ήθελε το παρουσιαστικό του Τζέιμς Μποντ να είναι μία διασταύρωση του εαυτού του και του αμερικανού τραγουδιστή Χόγκι Καρμάικλ.
Οι ιστορίες με πρωταγωνιστή τον θρυλικό πράκτορα 007 συνεχίστηκαν και μετά το θάνατο του Φλέμιννγκ. Οι κληρονόμοι του επιστράτευσαν γνωστούς βρετανούς συγγραφείς, όπως ο Κινγκσλεϋ Έιμις, οι οποίοι συνέχισαν τα ανολοκλήρωτα έργα του.
Το 1962 άρχισε η κινηματογραφική διαδρομή του Τζέιμς Μποντ, που ασφαλώς εκτόξευσε τη φήμη του, με την πάροδο του χρόνου. Η εταιρεία παραγωγής Eon Productions του καναδού θεατρικού παραγωγού Χάρι Σάλτζμαν και του ιταλοαμερικανού κινηματογραφικού παραγωγού και ατζέντη Άλμπερτ Μπρόκολι, που είχε αποκτήσει τα δικαιώματα, κυκλοφόρησε την ταινία «Δρ Νο», με πρωταγωνιστή τον Σον Κόνερι. Από τότε και μέχρι σήμερα η εταιρεία βρίσκεται πίσω από κάθε ταινία του Τζέιμς Μποντ και φροντίζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να κρατά ζεστό το ενδιαφέρον του μεγάλου κοινού με τις περιπέτειες του ήρωα.
Εκτός από τον κινηματογράφο, οι περιπέτειες του Τζέιμς Μποντ έχουν μεταφερθεί στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο, έχουν γίνει κόμικ στριπ και βιντεοπαιγνίδια.
Φιλμογραφία
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Εναντίον Δόκτορος Νο
Πρωτότυπος τίτλος: Dr No Διάρκεια: 109 Σκηνοθέτης: Τέρενς Γιανγκ Πρωταγωνιστές: Σον Κόνερι, Ούρσουλα Άντρες, Τζόζεφ Γουάισμαν, Τζακ Λορντ. Υπόθεση: Ο Τζέιμς Μποντ αναλαμβάνει την πρώτη του αποστολή και καλείται να εξιχνιάσει τον μυστηριώδη θάνατο ενός συναδέλφου του στην Τζαμάικα. Εκεί έρχεται αντιμέτωπος με τον Δόκτορα Νο, που θέλει να μετατρέψει ένα μικρό νησί σε βάση πυραύλων. Παγκόσμια πρεμιέρα: 5 Οκτωβρίου 1962 Ελληνική πρεμιέρα: 8 Μαΐου 1963 Προϋπολογισμός: 1.100.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 100.000 δολάρια Έσοδα: 59.500.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο), Λονδίνο, Τζαμάικα,Τρίνινταντ και Τομπάγκο. Βραβεία: Χρυσή Σφαίρα πρωτοεμφανιζόμενης ηθοποιού για την Ούρσουλα Άντρες.
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Από τη Ρωσία με αγάπη
Πρωτότυπος τίτλος: From Russia with Love Διάρκεια: 115 Σκηνοθέτης: Τέρενς Γιάνγκ Πρωταγωνιστές: Σον Κόνερι, Ντανιέλα Μπιάνκι, Πέδρο Αρμεντάρις, Λότε Λένια. Υπόθεση: Η τρομοκρατική οργάνωση Spectre σκοπεύει να κλέψει μία εξελιγμένη συσκευή αποκρυπτογράφησης με την ονομασία Lektor από τους Σοβιετικούς και να τους την ξαναπουλήσει, ενώ θέλει να πάρει εκδίκηση για τον θάνατο του Δρος Νο, σκοτώνοντας τον Τζέιμς Μποντ. Παγκόσμια πρεμιέρα: 10 Οκτωβρίου 1963 Ελληνική πρεμιέρα: 27 Μαίου 1964 Προϋπολογισμός: 2.000.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 300.000 δολάρια Έσοδα: 78.900.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο), Κωνσταντινούπολη, Σκωτία, Βενετία. Βραβεία: Βραβείο BAFTA για τη διεύθυνση φωτογραφίας του Τεντ Μουρ.
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007 Εναντίων Χρυσοδάκτυλου
Πρωτότυπος τίτλος: Goldfinger Διάρκεια: 110 Σκηνοθέτης: Γκάι Χάμιλτον Πρωταγωνιστές: Σον Κόνερι, Χόνορ Μπλάκμαν, Γκερτ Φρέμπε. Υπόθεση: Ο μεγιστάνας Όρικ Γκολντφίνγκερ επιδιώκει να μολύνει με ραδιενέργεια τα αποθέματα χρυσού των ΗΠΑ, με σκοπό να αυξήσει την αξία του δικού του χρυσού. Ο Μποντ θα προσπαθήσει να ξετυλίξει τη συνωμοσία. Παγκόσμια πρεμιέρα: 17 Σεπτεμβρίου 1964 Ελληνική πρεμιέρα: 28 Φεβρουαρίου 1965 Προϋπολογισμός: 3.000.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 500.000 δολάρια Έσοδα: 124.900.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Μαϊάμι, Κεντάκι, Ελβετία, Λονδίνο, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο). Βραβεία: Όσκαρ ηχητικών εφέ για τον Νόρμαν Γουόνστολ.
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Επιχείρηση Κεραυνός
Πρωτότυπος τίτλος: Thunderball Διάρκεια: 130 Σκηνοθέτης: Τέρενς Γιάνγκ Πρωταγωνιστές: Σον Κόνερι, Κλοντίνι Οζέ, Αντόλφο Τσέλι. Υπόθεση: Ο Τζέιμς Μποντ αναλαμβάνει να εντοπίσει το κρησφύγετο της τρομοκρατικής οργάνωσης SPECTRE, η οποία έχει κλέψει δύο ατομικές βόμβες από μία βάση του ΝΑΤΟ και απειλεί δύο μεγαλουπόλεις με ολοσχερή καταστροφή. Παγκόσμια πρεμιέρα: 9 Δεκεμβρίου 1965 Ελληνική πρεμιέρα: 29 Δεκεμβρίου 1965 Προϋπολογισμός: 6.800.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 800.000 δολάρια Έσοδα: 141.200.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Παρίσι, Μπαχάμες, Φλώριδα, Σίλβερστον Αγγλίας, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο). Βραβεία: Όσκαρ οπτικών εφέ για τον Τζον Στίαρς.
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Ζεις Μονάχα Δυο Φορές
Πρωτότυπος τίτλος: You Only Live Twice Διάρκεια: 117 Σκηνοθέτης: Λούις Γκίλμπερτ Πρωταγωνιστές: Σον Κόνερι, Μίε Χάμα, Ντόναλντ Πλέζανς. Υπόθεση: Η εγκληματική οργάνωση Spectre κυριεύει αμερικανικά και σοβιετικά διαστημόπλοια, με στόχο την πυροδότηση του Τρίτου Παγκοσμίου Πολεμου. Παγκόσμια πρεμιέρα: 12 Ιουνίου 1967 Ελληνική πρεμιέρα: 20 Σεπτεμβρίου 1967 Προϋπολογισμός: 10.300.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 800.000 δολάρια + ποσοστά Έσοδα: 111.600.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Ιαπωνία, Βερμούδα, Γιβραλτάρ, Φλώριδα, Μάλαγα Ισπανίας, Νορβηγία, Μπαχάμες, Κίνα, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο).
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Στην Υπηρεσία της Αυτού Μεγαλειότητας
Πρωτότυπος τίτλος: On Her Majesty`s Secret Service Διάρκεια: 140 Σκηνοθέτης: Πίτερ Χαντ Πρωταγωνιστές:Τζορτζ Λάζενμπι, Νταϊάνα Ριγκ, Τέλι Σαβάλας. Υπόθεση: Ο ελληνογερμανός Έρνστ Στάβρο Μπλόφελντ απειλεί να σαμποτάρει τις προμήθειες τροφίμων για τον Τρίτο Κόσμο. Ο Μποντ αναλαμβάνει δράση. Παγκόσμια πρεμιέρα: 18 Δεκεμβρίου 1969 Ελληνική πρεμιέρα: 18 Δεκεμβρίου 1969 Προϋπολογισμός: 7.000.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 100.000 δολάρια Έσοδα: 64.600.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Ελβετία, Πορτογαλία, Γερμανία, Λονδίνο, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο).
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Τα διαμάντια είναι παντοτινά
Πρωτότυπος τίτλος: Diamonds Are Forever Διάρκεια: 120 Σκηνοθέτης: Γκάι Χάμιλτον Πρωταγωνιστές: Σον Κόνερι, Τζιλ Σεντ Τζον, Τσαρλς Γκρέι, Λάνα Γουντ. Υπόθεση: Μία έρευνα για λαθραία διαμάντια οδηγεί τον Μποντ στο Λας Βέγκας, όπου ανακαλύπτει ότι πίσω από την υπόθεση κρύβεται ένας παλιός του γνώριμος, ο ελληνογερμανός Ερνστ Στάβρο Μπλόφελντ, ο οποίος σκοπεύει να εκτοξεύσει ένα δορυφόρο, που μπορεί να καταστρέψει ολόκληρες στρατιωτικές βάσεις. Παγκόσμια πρεμιέρα: 14 Δεκεμβρίου 1971 Ελληνική πρεμιέρα: 20 Δεκεμβρίου 1971 Προϋπολογισμός: 7.200.000 δολάρια Αμοιβή πρωταγωνιστή: 1.200.000 δολάρια + ποσοστά Έσοδα: 116.000.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Άμστερνταμ, Λας Βέγκας, Νεβάδα, Καλιφόρνια, Ντόβερ, Φραγκφούρτη, Γαλλία, Σικάγο, Λονδίνο, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο).
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθάνουν
Πρωτότυπος τίτλος: Live and Let Die Διάρκεια: 121 Σκηνοθέτης: Γκάι Χάμιλτον Πρωταγωνιστές:Ρότζερ Μουρ, Γιάφετ Κότ, Τζέιν Σέιμουρ Υπόθεση: Ο Τζέιμς Μποντ καλείται να εξιχνιάσει τις δολοφονίες τριών πρακτόρων της υπηρεσίας του. Θα ανακαλύψει ότι και τρεις διερευνούσαν τις παράνομες δραστηριότητες του Δρος Κανάνγκα, του αδίστακτου δικτάτορα ενός μικρού νησιού της Καραϊβικής, που σκόπευε να πλημμυρίσει την αγορά με καθαρή ηρωίνη, εξοντώνοντας κάθε ανταγωνιστή του. Παγκόσμια πρεμιέρα: 27 Ιουνίου 1973 Ελληνική πρεμιέρα: 22 Δεκεμβρίου 1973 Προϋπολογισμός: 7.000.000 δολάρια Έσοδα: 126.400.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Τζαμάικα, Νέα Υόρκη, Νέα Ορλεάνη, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο).
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Ο άνθρωπος με το χρυσό πιστόλι
Πρωτότυπος τίτλος: The Man with the Golden Gun Διάρκεια: 125 Σκηνοθέτης: Γκάι Χάμιλτον Πρωταγωνιστές: Ρότζερ Μουρ, Μπριτ Έκλαντ, Κρίστοφερ Λι Υπόθεση: Ο Φρανσίσκο Σκαραμάνγκα, εκτελεστής εκπαιδευμένος από την ΚGB, κλέβει το μηχάνημα που θα αποτελέσει τη λύση στην ενεργειακή κρίση του πλανήτη. Ο Μποντ αναλαμβάνει δράση. Παγκόσμια πρεμιέρα: 19 Δεκεμβρίου 1974 Ελληνική πρεμιέρα: 27 Δεκεμβρίου 1974 Προϋπολογισμός: 7.000.000 δολάρια Έσοδα: 98.500.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Ταϊλάνδη, Μακάο, Χονγκ Κονγκ
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Η κατάσκοπος που μαγάπησε
Πρωτότυπος τίτλος: The Spy Who Loved Me Διάρκεια: 125 Σκηνοθέτης: Λιούις Γκίλμπερτ Πρωταγωνιστές: Ρότζερ Μουρ, Μπάρμπαρα Μπαχ, Κουρτ Γιούργκενς Υπόθεση: Ο Τζέιμς Μποντ μαζί με την γοητευτική ρωσίδα συνάδελφό του Άνια Αμάσοβα ερευνούν την εξαφάνιση βρετανικών και σοβιετικών στρατηγικών υποβρυχίων, όταν ανακαλύπτουν ότι πίσω από την υπόθεση κρύβεται ο μεγαλομανής Καρλ Στρόμπεργκ, ο οποίος σχεδιάζει να εξαφανίσει την ανθρωπότητα και να χτίσει ένα υποβρύχιο βασίλειο για τον εαυτό του. Παγκόσμια πρεμιέρα: 7 Ιουλίου 1977 Ελληνική πρεμιέρα: 23 Σεπτεμβρίου 1977 Προϋπολογισμός: 14.000.000 δολάρια Έσοδα: 185.000.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Σαρδηνία, Καναδάς, Σκωτία, Αίγυπτος (Κάιρο, Πυραμίδες), Ελβετία, Μάλτα, Μπαχάμες, Πάινγουντ Στούντιος (Λονδίνο).
Τζέιμς Μποντ, Πράκτωρ 007: Επιχείρηση Moonraker
Πρωτότυπος τίτλος: Moonraker Διάρκεια: 126 Σκηνοθέτης: Λιούις Γκίλμπερτ Πρωταγωνιστές: Ρότζερ Μουρ, Λόις Τσίλις, Μάικλ Λονσντέιλ, Ρίτσαρντ Κιλ, Κορίν Κλερί. Υπόθεση: Ένας διαστημικός σταθμός εξαφανίζεται. Ο Μποντ αναλαμβάνει να λύσει το μυστήριο και φτάνει στα ίχνη του ιδιοκτήτη του Χιούγκο Ντραξ, ο οποίος σκοπεύει να κάνει πράξη ένα αποτρόπαιο σχέδιο: να αφανίσει την ανθρωπότητα από το διαστημικό του σταθμό και στη συνέχεια να αποικίσει τον πλανήτη με τη δική του ανώτερη φυλή. Παγκόσμια πρεμιέρα: 26 Ιουνίου 1979 Ελληνική πρεμιέρα: 28 Αυγούστου 1979 Προϋπολογισμός: 34.000.000 δολάρια Έσοδα: 210.300.000 δολάρια Τοποθεσίες γυρισμάτων: Παρίσι, Αργεντινή, Φλώριδα, Βραζιλία, Βενετία, Λονδίνο, Παραγουάη, Γουατεμάλα.
Τσέχα οδηγός αγώνων αυτοκινήτου, από τις πρωτοπόρους του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε αγώνα Γκραν Πρι.
Ελίσκα Γιούνκοβα (1900 – 1994)
Η Ελίσκα Γιούνκοβα (Eliska Junkova) ήταν τσέχα οδηγός αγώνων αυτοκινήτου, από τις πρωτοπόρους του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Γνωστή και ως «βασίλισσα του τιμονιού», αγωνίστηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 με τους κορυφαίους οδηγούς της Ευρώπης και το 1927 έγινε η πρώτη γυναίκα που κέρδισε αγώνα Γκραν Πρι.
Η Αλζμπέτα (Ελισάβετ) Ποσιπίλοβα γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1900 στην πόλη Όλομουτς της τότε Αυστροουγγαρίας (σήμερα στην Τσεχία). Κόρη σιδερά, έδειξε από τα γυμνασιακά της χρόνια ενδιαφέρον για τα αγωνιστικά αυτοκίνητα, μαζί με τον τότε φίλο της και μετέπειτα σύζυγό της Βίτσεντς Γιούνεκ (1894-1928), ο οποίος την αποκαλούσε χαϊδευτικά Ελίσκα. Διατήρησε το επώνυμο του πρώτου συζύγου της και μετά το θάνατό του.
Έλαβε μαθήματα οδήγησης στην Πράγα κι έγινε μία από τις πρώτες γυναίκες που έλαβε άδεια οδήγησης στη νεοσύστατη Τσεχοσλοβακία. Όταν ο σύζυγός της ξεκίνησε την καριέρα του ως οδηγός αγώνων αυτοκινήτου, η Γιούνκοβα ανέλαβε καθήκοντα μηχανικού και συνοδηγού.
Ωστόσο, δεν άργησε να πάρει η ίδια το τιμόνι και απέκτησε φήμη οδηγώντας μία Μπουγκάτι στις πιο δύσκολες διαδρομές της Ευρώπης. Ανέπτυξε στενή προσωπική φιλία με τον κατασκευαστή του αυτοκινήτου, Έτορε Μπουγκάτι, ο οποίος της εμπιστεύθηκε αργότερα πολλά από τα καινούρια του μοντέλα. Αποσύρθηκε από τους αγώνες το 1928, μετά το θάνατο του συζύγου της, στις 15 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια του Γερμανικού Γκραν Πρι στην πίστα του Νίρμπουργκριγκ, στο οποίο συμμετείχε και η ίδια ως δεύτερη οδηγός.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παντρεύτηκε τον συγγραφέα Λάντισλαβ Κας κι έζησε μαζί του στην Πράγα. Μετά την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Τσεχοσλοβακία, το 1948, της απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα έως τον 1964, επειδή ο μεγαλοαστικός τρόπος ζωής της δεν συμβάδιζε με την εικόνα του νέου ανθρώπου που ήθελε να πλάσει το καθεστώς.
Η Ελίσκα Γιούνκοβα πέθανε στην Πράγα στις 5 Ιανουαρίου 1994. Η δράση της απαθανατίστηκε από τον συμπατριώτη της συνθέτη Γιάροσλαβ Γιέζεκ στο κομμάτι του «Bugatti Step», ένα ραγκτάιμ κομψοτέχνημα, καθώς και από την αυτοβιογραφία της με τίτλο «Η Μπουγκάτι είναι η μνήμη μου».
Το «μήνυμα του Αρεσίμπο» είναι ένα ραδιοσήμα που εκπέμφθηκε από το αστεροσκοπείο Αρεσίμπο του Πουέρτο Ρίκο, με στόχο την επικοινωνία με τυχόν εξωγήινους.
Το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο στο Πουέρτο Ρίκο.
Το λεγόμενο «Μήνυμα του Αρεσίμπο» είναι είναι ένα ραδιοσήμα που εκπέμφθηκε, στις 16 Νοεμβρίου 1974, από το αστεροσκοπείο Αρεσίμπο του Πουέρτο Ρίκο, με αφορμή τις εορταστικές εκδηλώσεις για την ανακαίνιση των κτιριακών και τεχνολογικών υποδομών του.
Το μήνυμα σε κωδικοποιημένη μορφή είχε προορισμό το διάστημα και περιείχε βασικές πληροφορίες για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη Γη, με την ελπίδα ότι κάποιος εξωγήινος πολιτισμός θα αποκωδικοποιούσε το μήνυμα και θα απαντούσε.
Το μήνυμα συνέγραψε ο δρ Φρανκ Ντρέικ, καθηγητής αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ των ΗΠΑ, με την βοήθεια του συναδέλφου Καρλ Σαγκάν, περισσότερου γνωστού για τα εκλαϊκευτικά βιβλία του για την αστρονομία.
Πορτογάλος συγγραφέας, ο πρώτος που τιμήθηκε με Νόμπελ για το μυθιστορηματικό του έργο, που συνδυάζει το μύθο, την αλληγορία, την Ιστορία και τη σουρεαλιστική φαντασία.
Ζοζέ Σαραμάγκου (1922 – 2010)
Ο Ζοζέ Σαραμάγκου ήταν Πορτογάλος συγγραφέας, ο πρώτος που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1998 για το μυθιστορηματικό του έργο, που συνδυάζει το μύθο, την αλληγορία, την Ιστορία και τη σουρεαλιστική φαντασία. Σύμφωνα με τη Σουηδική Ακαδημία, που απονέμει τα βραβεία Νόμπελ, ο Σαραμάγκου «με τις φανταστικές αλληγορίες, με συναίσθημα και ειρωνεία, κάνει πάντα κατανοητό το μέρος της πραγματικότητας που μας διαφεύγει». Ο ίδιος θεωρούσε ότι το βασικό θέμα στα μυθιστορήματά του ήταν «η δυνατότητα του αδύνατου, τα όνειρα και οι ψευδαισθήσεις».
Τα πρώτα χρόνια
Ο Ζοζέ ντε Σόουζα Σαραμάγκου γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1922 στο χωριό Αζινιάγκα της Πορτογαλίας, από γονείς φτωχούς ακτήμονες αγρότες. Το «Σαραμάγκου» ήταν το παρατσούκλι της οικογένειας ντε Σούζα, από ένα είδος ραφανίδας (ραπανάκι) που έτρωγαν οι φτωχοί, και γράφτηκε στη ληξιαρχική πράξη της γέννησής του.
Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Λισαβόνα, όπου παρά την έφεσή του στα γράμματα αναγκάστηκε ν’ αφήσει το γυμνάσιο για μία τεχνική σχολή που τον βοήθησε να βρει δουλειά ως μηχανικός αυτοκινήτων. Παράλληλα, όσα βράδια παρέμενε ανοιχτή, επισκεπτόταν την Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβαζε «χωρίς βοήθεια ή καθοδήγηση, παρά μόνο με την περιέργεια και τη θέληση να μάθω», όπως έγραψε στην αυτοβιογραφία του. Τα διαβάσματά του αυτά τον βοήθησαν αργότερα να βρει δουλειά ως μεταφραστής, δημοσιογράφος και να δοξαστεί ως συγγραφέας.
Το 1947, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας Σαλαζάρ, εξέδωσε το πρώτο του έργο, το μυθιστόρημα «Γη της Αμαρτίας», που πέρασε απαρατήρητο. Την ίδια χρονιά γεννήθηκε η κόρη του Βιολάντα, από τον πρώτο του γάμο με την Ίλντε Ρέις.
Κομμουνιστής με παράνομη πολιτική δράση και άθεος, εργάστηκε για πολλά χρόνια σε εκδοτικούς οίκους και σε εφημερίδες ως σχολιαστής, ως υπεύθυνος λογοτεχνικών σελίδων και ως βιβλιοκριτικός. Από το πρώτο βιβλίο μεσολάβησε ένα διάστημα 19 ετών μέχρι να εκδώσει το δεύτερο βιβλίο του το 1966, την ποιητική συλλογή «Οs Poemas Possiveis» («Τα Πιθανά Ποιήματα»).
«Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο» που θεωρήθηκε βλάσφημο από την Καθολική Εκκλησία
Μετά την «Επανάσταση των Γαρυφάλλων» (1974) και την επάνοδο της δημοκρατίας στην Πορτογαλία υπήρξε για ένα διάστημα υποδιευθυντής της μεγάλης εφημερίδας της Λισαβόνας «Diario de Noticias». Το 1982 άρχισε να γίνεται γνωστός και στο εξωτερικό με το ερωτικό μυθιστόρημα «Το χρονικό του μοναστηριού», που εξελίσσεται τον 18ο αιώνα. Το 1992 ξέσπασε σκάνδαλο στην Πορτογαλία με την έκδοση του βιβλίου του «Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο» που θεωρήθηκε βλάσφημο από την Καθολική Εκκλησία. Η πορτογαλική κυβέρνηση απέρριψε την υποψηφιότητά του για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας, γεγονός που τον ώθησε να κατηγορήσει την κυβέρνηση του κεντροδεξιού Άνιμπαλ Καβάκο Σίλβα για λογοκρισία. Τον επόμενο χρόνο ο συγγραφέας αυτοεξορίστηκε στο Λανθαρότε των Καναρίων Νήσων μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του, την ισπανίδα δημοσιογράφο Πιλάρ δελ Ρίο.
Το μυθιστορηματικό έργο του διακρίνεται για τη λεπτή ειρωνεία, τους διαλόγους που μπορεί να εκτείνονται σε μία παράγραφο «μήκους» τριών σελίδων και χωρίς ούτε μία παύλα και για τους πρωταγωνιστές του, οι οποίοι συχνά αναφέρονται δίχως όνομα. Ο Σαραμάγκου χρησιμοποιεί και τελικά υπερβαίνει την αλληγορία, καταφέρνοντας να μεταδώσει στα έργα του την αγάπη του για τον άνθρωπο και την καχυποψία του για την Εξουσία.
Οι ιστορίες των βιβλίων του μπορεί να φαίνονται περίεργες και εξωπραγματικές, αλλά μας βοηθούν να κατανοήσουμε το μέρος εκείνο της πραγματικότητας που μας διαφεύγει, όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της Σουηδικής Ακαδημίας, η οποία του απένειμε το Νόμπελ Λογοτεχνία το 1998.
Τα βιβλία
Στην «Πέτρινη Σχεδία» (1986), που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 2002 από τον ολλανδό σκηνοθέτη Τζορτζ Σλούιζερ, ολόκληρη η Ιβηρική χερσόνησος αποσπάται από την Ευρώπη και αρχίζει να πλέει στον Ατλαντικό. Στο «Περί Τυφλότητος» (1995), που έγινε ταινία το 2008 από τον Φερνάντο Μεϊρέλες, τον πληθυσμό μίας ολόκληρης χώρας χτυπά ξαφνικά μία επιδημία τυφλότητας από την οποία γλιτώνει μόνο μία γυναίκα.
Στο «Περί Φωτίσεως» (2004), ίσως το πιο πολιτικό του μυθιστόρημα, ο Σαραμάγκου βάζει τους ψηφοφόρους ενός ολόκληρου κράτους, που μοιάζει πολύ με την Πορτογαλία, να απορρίψουν συλλήβδην τους πολιτικούς τους, ψηφίζοντας δύο φορές συντριπτικά λευκό στις εκλογές. Οι πολιτικοί εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα στην τύχη της, αλλά οι ελπίδες τους διαψεύδονται: Η πόλη όχι μόνο δεν βυθίζεται στο χάος, αλλά φαίνεται ν’ αποδεικνύει ότι δεν τους χρειάζεται.
Στο «Περί Θανάτου» (2005), ο Χάρος (γυναίκα, για τον Σαραμάγκου, εξαιτίας του γραμματικού γένους του θανάτου στα πορτογαλικά) αποφασίζει να κάνει απεργία. Η αρχική ευφορία γρήγορα γίνεται εφιάλτης, όταν το ένα πρόβλημα ακολουθεί το άλλο, τα νοσοκομεία ξεχειλίζουν από αρρώστους, στην Εκκλησία δεν μένει πια τίποτα για να τρομοκρατήσει τους πιστούς, και τα γραφεία κηδειών επιβιώνουν κηδεύοντας σκύλους και καναρίνια.
Ο «Άνθρωπος Αντίγραφο» (2002) είναι ένα από τα λίγα βιβλία στα οποία ο πρωταγωνιστής έχει όνομα, αλλά δυστυχώς αυτή τη φορά του λείπει η προσωπικότητα. Το τελευταίο εν ζωή βιβλίο του με τίτλο «Κάιν» εκδόθηκε στα τέλη του 2009 και εξιστορεί με ειρωνικό τρόπο τη βιβλική ιστορία της δολοφονίας του Άβελ από τον αδερφό του Κάιν, προκαλώντας και πάλι την Καθολική Εκκλησία. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου ο συγγραφέας είχε πει ότι η Βίβλος είναι «ένα εγχειρίδιο κακής ηθικής» κι «ένας κατάλογος με ό,τι χειρότερο έχει η ανθρώπινη φύση».
Εξήντα χρόνια συγγραφικής πορείας
Στα 60 χρόνια της συγγραφικής του πορείας ο Ζοζέ Σαραμάγκου εξέδωσε 30 έργα: μυθιστορήματα, ποιήματα, δοκίμια και θεατρικά. Εκτός από τα προαναφερθέντα, άλλα γνωστά μυθιστορήματά του είναι: «Εγχειρίδιο ζωγραφικής και καλλιγραφίας» (1977), «Από τη γη θρεμμένος» (1980), «Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις» (1984), «Ιστορία της Πολιορκίας της Λισαβόνας» (1988), «Όλα τα ονόματα» (1997) και «Η Σπηλιά» (2001).
Ο Ζοζέ Σαραμάγκου άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του στο Λανθαρότε των Καναρίων Νήσων στις 18 Ιουνίου 2010. Ο νομπελίστας συγγραφέας, έπασχε από λευχαιμία και νοσηλεύθηκε αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε νοσοκομεία, κυρίως εξαιτίας αναπνευστικών προβλημάτων.
